Βρισκόμαστε κιόλας στην καρδιά του φθινοπώρου. Ο Οκτώβριος, ίσως ο πιο μυστηριακός μήνας της εποχής, βρίσκεται ήδη στο μέσο του. Ο καιρός σιγά-σιγά ψυχραίνει, τα φύλλα των δέντρων κιτρινίζουν και πέφτουν, ενώ αρχίζουμε να φοράμε πιο ζεστά ρούχα, αλλά και να προετοιμαζόμαστε μεθοδικά για την έλευση του χειμώνα.
Το σημερινό άρθρο είναι αφιερωμένο σε μία από τις δημοφιλέστερες γιορτές της Αμερικής και του Καναδά, το Halloween. Παρόλο που δεν πρόκειται για ελληνικό έθιμο, είναι ενδιαφέρον να ρίξουμε μια ματιά σε μία από τις πλέον πιο τρομακτικές και ιδιαίτερες γιορτές που διαρκεί ως και την εποχή μας. Μαζί θα κάνουμε μια ιστορική αναδρομή σ’αυτή, θα δούμε την προέλευσή της, αλλά και τη γοητεία που εξακολουθεί ν’ασκεί στους ανθρώπους. Παρόλο που πολλοί τη συσχετίζουν με τις δικές μας Απόκριες, οι δύο γιορτές έχουν ολότελα διαφορετική χροιά.
Κάθε χρόνο, η νύχτα της 31ης Οκτωβρίου είναι διαφορετική από τις υπόλοιπες. Οι δρόμοι και τα σπίτια γεμίζουν από ανθρώπους κάθε ηλικίας μεταμορφωμένους σε μάγους, σκελετούς, μούμιες, δαίμονες, πειρατές, ζόμπι και κάθε είδους υπερφυσικά πλάσματα! Τα παιδιά απαιτούν γλυκά, με το trick or treat (= φάρσα ή κέρασμα), για να μην αρχίσουν τις φάρσες και οι ενήλικες προσπαθούν με τα πάρτι και τα ξεχωριστά κοστούμια τους να κρατήσουν μακριά τα κακά πνεύματα. Πρόκειται, εξάλλου, για την μέρα που η μαγεία και το υπερφυσικό στοιχείο βρίσκονται στο ζενίθ τους!
Η λέξη Halloween αναλύεται σε All-Hallow-Even και φέρει τη σημασία του βραδιού πριν από την ημέρα των Αγίων Πάντων, η οποία και εορτάζεται την 1η Νοεμβρίου στις καθολικές χώρες. Το έθιμο έχει ειδωλολατρικές ρίζες και συνδέεται άμεσα με τη λατρεία των δρυΐδων από τους Κέλτες της Ιρλανδίας. Πιο συγκεκριμένα, το Halloween αποτελεί εξέλιξη της κελτικής γιορτής Samhaim, η οποία αφενός συμβόλιζε το τέλος της συγκομιδής και την αρχή του χειμώνα κι αφετέρου, αποτελούσε μια γέφυρα ανάμεσα στον Κάτω Κόσμο και τη Γη. Στην Αμερική, το έθιμο έγινε γνωστό και διαδόθηκε στα μισά του 19ου αιώνα από Ιρλανδούς μετανάστες. Είναι αξιοσημείωτο πως η γιορτή κατακρίθηκε έντονα από το χριστιανισμό, λόγω των ειδωλολατρικών της ριζών και καθώς θεωρήθηκε ότι κρύβει μια σατανική χροιά. Ωστόσο, ο Πάπας της Ρώμης κάποτε την αποδέχτηκε, θεωρώντας πως είναι μια γιορτή που δίνει απεριόριστη χαρά στα παιδιά.
Είναι γνωστό πως η κολοκύθα πρωτοστατεί την μέρα του Halloween, καθώς πολλοί άνθρωποι τις χρησιμοποιούν ως διακοσμητικό ή τις σκαλίζουν δίνοντας τους παράξενες, τρομακτικές εκφράσεις, ώστε να κρατήσουν μακριά τα κακά πνεύματα. Το έθιμο της κολοκύθας έχει τις ρίζες του σε έναν παλιό ιρλανδικό μύθο – τον μύθο του Τζακ. Ο μύθος, εν ολίγοις, αφορά τον τσιγκούνη και αστείο Τζακ που, μια φορά, ξεγέλασε και παγίδευσε το Διάβολο με αποτέλεσμα εκείνος να μην μπορεί να τον βλάψει και να διεκδικήσει τη ψυχή του. Ύστερα από χρόνια, όταν ο Τζακ πέθανε, ο Θεός δεν τον δέχτηκε στον Παράδεισο, καθώς η ψυχή του ήταν κακή και μίζερη. Τον έστειλε στην Κόλαση, όμως κι εκεί τα πράγματα ήταν δύσκολα, με το Διάβολο να θυμίζει στον Τζακ την υπόσχεση που του είχε δώσει παλαιότερα. Έτσι, ο Διάβολος αποφάσισε να τον αφήσει να φύγει.
-Μα, πώς θα φύγω; Έξω είναι τόσο σκοτεινά, που δε βλέπω τίποτα, είπε τότε ο Τζακ.
Έτσι, ο Διάβολος του έδωσε του έδωσε ένα αναμμένο κάρβουνο για να μπορέσει να φωτίσει το σκοτεινό δρόμο του. Ο Τζακ το έβαλε μέσα σ’ένα γογγύλι –που τα υπεραγαπούσε και τα έτρωγε με απεριόριστη ευχαρίστηση- αφού πρώτα το χάραξε. Από τότε περιπλανιέται στον κόσμο, με το γογγύλι σαν φανάρι του, δίχως να μπορεί να βρει ένα μέρος για να ξεκουράσει τη ψυχή του.
Γι’αυτό, κάθε Halloween, οι Ιρλανδοί σκάλιζαν γογγύλια, πατάτες και κολοκύθες κι έβαζαν μέσα κεριά, για να κρατάνε μακριά το πνεύμα του κακόψυχου Τζακ. Οι κολοκύθες επικράτησαν, κατά κύριο λόγο, το 19ο αιώνα, αφότου το έθιμο διαδόθηκε και στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Αυτό ήταν το σημερινό μου άρθρο, αφιερωμένο στο Halloween κι ελπίζω να το απολαύσατε! Θα χαρώ πολύ να διαβάσω τα σχόλια σας!
Τα λέμε την επόμενη Παρασκευή με καινούριο άρθρο!
Μέχρι τότε, να είστε καλά!
Leave a Reply