Φρούτα του φθινοπώρου στην τέχνη: Το μήλο

-Γράφει η Καλλιόπη Ιωαννίδη

Το μήλο! Αναμφισβήτητα αποτελεί  ένα ιδιαίτερα δημοφιλές φρούτο.

Απαγορευμένος καρπός;

Σύμβολο έριδας;

Σύμβολο  γνώσης και ευημερίας;

Το μόνο σίγουρο είναι πως κατέχει ξεχωριστή θέση στη μυθολογία, τη θρησκεία αλλά και την τέχνη.

Η ελληνική μυθολογία, για παράδειγμα, το θέλει να σπέρνει τη διχόνοια.

Σύμφωνα με το μύθο, στο γάμο του βασιλιά της Φθίας Πηλέα με τη νηρηίδα Θέτιδα έγινε εσκεμμένη παράλειψη και δεν προσκλήθηκε η θεά της ζήλειας, της διχόνοιας και των καβγάδων: η  θεά Έριδα. Η Έριδα ωστόσο το έμαθε και κατάφερε να παρευρεθεί στο γάμο  χωρίς  να  αντιληφθεί κανείς την παρουσία της. Εκεί, άφησε σε περίοπτη θέση ένα χρυσό μήλο το οποίο επάνω του έγραφε, “Στην ομορφότερη”. Κάπως έτσι  λοιπόν ξεκίνησε μια σειρά από φιλονικίες και διαμάχες.
Ποια να ήταν άραγε αυτή η ομορφότερη;

Από την άλλη μεριά, η σλάβικη λαογραφία θέλει το μήλο να είναι ένα θεραπευτικό φρούτο.

Η  19^η  μέρα του Αυγούστου θεωρείται γιορτινή μέρα για τους Χριστιανούς των σλάβικων χωρών και τα μήλα έχουν την τιμητική τους.Η μέρα αυτή είναι ευρέως γνωστή ως  “Savior of the apple feast Day” ή “ Apple Spas” και σηματοδοτεί την έναρξη του Φθινοπώρου.Τη μέρα αυτή γιορτάζεται η μεταμόρφωση του Ιησού Χριστού. Τα μήλα θεωρούνται ευλογημένα φρούτα και  χρησιμοποιούνται για να εκφράσουν οι άνθρωποι  την ευγνωμοσύνη τους στο Σωτήρα. Πιστεύεται επίσης  πως  τη συγκεκριμένη μέρα τα μήλα έχουν τη δύναμη να εκπληρώσουν επιθυμίες και να θεραπεύσουν ασθένειες. Συνηθίζεται ακόμα οι άνθρωποι να ψήνουν μήλα και να παρασκευάζουν διάφορα εδέσματα με κύριο συστατικό το μήλο. Σύμφωνα με τη λαογραφία, αν η συγκεκριμένη μέρα είναι ηλιόλουστη, τότε θα ακολουθήσει ξερό φθινόπωρο. Αντίθετα, αν η μέρα αυτή είναι βροχερή, τότε και το φθινόπωρο προβλέπεται βροχερό.

Τέλος, το μήλο έχει ιδιαίτερη θέση και στην κέλτικη μυθολογία.

Στην κέλτικη μυθολογία και λαογραφία, καθώς και τον κέλτικο θρύλο, τόσο το μήλο όσο και η μηλιά φαίνεται να γιορτάζονται και να τιμούνται ιδιαιτέρως. Θεωρούνται έμβλημα καρποφορίας και ενίοτε μέσο για την επίτευξη της αθανασίας. Ένα συγκεκριμένο είδος μήλων μάλιστα (crab apples) έχει συνδεθεί με την αγάπη και το γάμο. Λεγόταν πως αν πετούσες τα κουκούτσια τους στη φωτιά, προφέροντας το όνομα του αγαπημένου σου προσώπου και αυτά εκρύγνηντο, τότε η αγάπη σου θα ήταν αληθινή.