- Ποια τραγούδια βρίσκονται στην playlist μου; - 26/09/2022
- Οδυσσέας Ελύτης – ο ποιητής του ελληνικού καλοκαιριού - 16/09/2022
- Βιβλιοκριτική: “Τελειώνει με εμάς” – Colleen Hoover - 25/08/2022
Δεύτερο μέρος // Νινέτα Πλυτά
Κάτω Κόσμος
Έχοντας συλλέξει τα τρία μαργαριτάρια που απαιτούνται για την επιστροφή απ’ τον Κάτω Κόσμο, οι νεαροί πρωταγωνιστές, υπό την πίεση του χρόνου, κατευθύνονται προς τον Άδη, ο οποίος σε σύγχρονους όρους, βρίσκεται στο Χόλυγουντ. Φτάνοντας στο βουνό με τη γνωστή επιγραφή του HOLLYWOOD , ο Πέρσι διαβάζει ένα μήνυμα γραμμένο σ’ ένα απ’ τα γράμματα και δημιουργείται ένα άνοιγμα στο βράχο, το οποίο και κλείνει μετά την είσοδό τους. Βρίσκονται σε μια σκοτεινή σπηλιά με πολλά κρανία και μία ξύλινη βάρκα πάνω στην οποία είναι ένας <<τρομακτικός τύπος με κουκούλα>> που τους ενημερώνει ότι οι ζωντανοί δεν επιτρέπονται εκεί και τους ‘’συμβουλεύει’’ να πεθάνουν και να επιστρέψουν. Του δίνουν χαρτονομίσματα σε μια απόπειρα να τον πληρώσουν για να τους μεταφέρει στον Άδη αλλά εκείνος τα καίει. Τότε του δίνουν κάποιες χρυσές δραχμές που είχαν πάρει απ’ το συντριβάνι της Μέδουσας και έτσι δέχεται να τους μεταφέρει στον Κάτω Κόσμο, ο οποίος παρουσιάζεται αρκετά τρομακτικός με φωτιές και σπαρακτικές φωνές ανθρώπων. Ο βαρκάρης, τους αφήνει μπροστά στις πόρτες ενός κάστρου.
Ο βαρκάρης αναπαριστά τον Χάρωνα, γνωστό και ως Χάρο, που είχε ως καθήκον του τη μεταφορά των ψυχών απ’ τον κόσμο των ζωντανών στον κόσμο των νεκρών. Αυτό γινόταν με το ακάτιον (=βάρκα) του και μετά από πληρωμή των συγγενών του νεκρού με τον οβολό που τον εφοδίαζαν για την ταφή. Απαγορευόταν όμως η μεταφορά ζωντανών, ανεξαρτήτου αμοιβής. Στα προχωρημένα ιστορικά χρόνια ήταν γνωστός ως δαιμονική ύπαρξη του υποχθόνιου κόσμου ενώ ως θεϊκός πορθμέας των ψυχών ήταν εξαρτημένος από το βασιλιά του Κάτω Κόσμου.
Συνήθως, στις ταινίες, ο Χάρος παρουσιάζεται ως μια τρομακτική μορφή, πολλές φορές και ως σκελετός. Στην ταινία αυτή, αναπαρίσταται με την ανθρώπινη μορφή ενός γέροντα, που φορά κουκούλα και είναι απότομος και σκυθρωπός προκειμένου να του αποδοθεί αυτή η τρομακτική υπόσταση και η σχέση με το θάνατο. Παρά τη μυθολογία, ο Χάρος εδώ δέχεται την αμοιβή ώστε να μεταφέρει τους ζωντανούς ήρωες στον Κάτω Κόσμο, εξυπηρετώντας έτσι την πλοκή της ταινίας. Ακόμη, η μυθολογία μιλά για έναν ποταμό ή λίμνη που ο Χάρος βοηθά τους νεκρούς να διασχίσουν. Στην ταινία, υπάρχει νερό στο οποίο επιπλέει η βάρκα, χωρίς να είναι διακριτό αν πρόκειται για ποτάμι ή λίμνη αλλά μόλις βγει απ’ τη σπηλιά, η βάρκα φαίνεται σαν να πετά πάνω απ’ τον Κάτω Κόσμο ή να επιπλέει σ’ ένα αόρατο ποτάμι.
Μπαίνοντας στο σκοτεινό κάστρο όπου η φωτιά κυριαρχεί, οι πρωταγωνιστές βρίσκονται αντιμέτωποι με (τερατόμορφα) σκυλιά της κολάσεως που κατά την Περσεφόνη, αισθάνθηκαν την παρουσία ενός άλλου ζώου (στην περίπτωση αυτή, του σατύρου). Η Περσεφόνη παρουσιάζεται όμορφη, αρκετά προκλητικά ντυμένη και διώχνει τα σκυλιά λέγοντάς τους στα ελληνικά <<Φύγε μακριά>>. Απ’ το βάθος ακούγεται η φωνή του Άδη που ρωτά την Περσεφόνη γιατί αργεί και εκείνη του απαντά αρκετά επιθετικά, καθώς θεωρεί ότι δεν μπορεί να πάθει κάτι χειρότερο αφού είναι ήδη στην κόλαση. Η Περσεφόνη τους οδηγεί στο σαλόνι όπου βρίσκεται ο Άδης ο οποίος αναγνωρίζει τον ανιψιό του. Ο Γκρόβερ κάνει ένα σχόλιο για την εμφάνιση του θεού του Κάτω Κόσμου, ο οποίος του δείχνει την πραγματική του μορφή, πύρινη και δαιμονική, οπότε ο νεαρός σάτυρος ‘’συμβιβάζεται’’ με το λουκ αλά Μικ Τζάγκερ, όπως το ονομάζει.
Όπως και η Μέδουσα πριν από ‘κεινον, διηγείται ο ίδιος την ιστορία του. Εξορίστηκε στον Κάτω Κόσμο απ’ τον Δία και τον Ποσειδώνα και η μόνη του ελπίδα να φύγει από ‘κει είναι να νικήσει τ’ αδέλφια του και να πάρει τον έλεγχο του Ολύμπου. Για να το καταφέρει αυτό, θα χρειαστεί την αστραπή του Δία. Τότε ο Πέρσι βρίσκει την ευκαιρία να ζητήσει ως αντάλλαγμα για την αστραπή, τη μητέρα του, την οποία ο Άδης κρατά φυλακισμένη. Το πρόβλημα είναι ότι δεν κατέχει την αστραπή και πήγε στον Κάτω Κόσμο με την ελπίδα ότι γι’ αυτό το λόγο ο Άδης θ’ αφήσει τη μαμά του ελεύθερη. Εκείνος απαιτεί την αστραπή αλλιώς θα σκοτώσει τη μητέρα του. Και τότε είναι που κρυμμένος στην ασπίδα, λάμπει ο κεραυνός του Δία. Η Άναμπεθ συνειδητοποιεί ότι ο Λουκ, που έδωσε την ασπίδα στον Πέρσι, είναι και ο κλέφτης της αστραπής. Ο Άδης, κατέχοντας πλέον αυτό που επιθυμούσε, λέει στην Περσεφόνη να τους ταΐσει στις ψυχές. Τότε, το τζάκι που βρισκόταν πίσω τους, μετατρέπεται σε πύρινη πύλη απ’ την οποία φαίνονται οι ψυχές. Η Περσεφόνη φωνάζει τα σκυλιά λέγοντας τους πάλι στα ελληνικά <<έλα εδώ>> κι ενώ οι πρωταγωνιστές παλεύουν ανάμεσα στις ψυχές και τα σκυλιά, εκείνη κλέβει την αστραπή και κεραυνοβολεί τον Άδη, ο οποίος λιποθυμά. Με ακόμη ένα <<φύγε μακριά>> η Περσεφόνη τους βγάζει απ’ τη δύσκολη θέση και όταν ο Πέρσι τη ρωτά γιατί το έκανε αυτό στον Άδη, εκείνη απαντά ότι είναι μοχθηρός, την κακοποιεί και το μόνο πράγμα για το οποίο ανυπομονεί είναι να φύγει απ’ αυτή την κόλαση, κάτι που θα ήταν αδύνατο αν ξεσπούσε πόλεμος μεταξύ των θεών και εκείνη θα έμενε μόνη με τον Άδη για πάντα. Έτσι, του δίνει την αστραπή και τη μητέρα του.
Ο Άδης, σύμφωνα με τη μυθολογία, κατά τη μοιρασιά του κόσμου μεταξύ των τριών αδελφών, πήρε τον Κάτω Κόσμο. Ακόμη, πήρε απ’ τους Κύκλωπες την κυνεήν, ένα κράνος ή σκούφια, που έκανε αόρατο εκείνον που το φορούσε δίνοντάς του όμως τη δυνατότητα να βλέπει γύρω του. Άρρηκτα συνδεδεμένος με τον άρχοντα του Κάτω Κόσμου είναι ο μύθος της αρπαγής της Περσεφόνης. Εν συντομία, ο μύθος λέει ότι ο Άδης είδε την όμορφη κόρη της Δήμητρας και την έκλεψε ώστε να ζήσει μαζί του στον Κάτω Κόσμο. Όταν όμως ο Δίας είδε το κακό που είχε προκληθεί απ’ τη στεναχώρια της Δήμητρας, παρά την αρχική του συγκατάθεση, ζήτησε απ’ τον Άδη να στείλει πίσω την κοπέλα. Εκείνος, πονηρός καθώς ήταν, της έδωσε να φάει ένα σπυρί από ρόδι, δεσμεύοντάς την μ’ αυτό τον τρόπο να ζει μαζί του το ένα τρίτο του χρόνου. Έτσι, η Περσεφόνη ζούσε τέσσερις μήνες στον Κάτω Κόσμο ως γυναίκα του Άδη ενώ τους υπόλοιπους οκτώ, όταν γέμιζε η γη λουλούδια, τους περνούσε με τους ανθρώπους και τους θεούς.
Η παρουσία των δύο αρχόντων του Κάτω Κόσμου στην ταινία είναι καθαρά νεωτεριστική καθώς παρουσιάζονται ντυμένοι με ρούχα αρκετά μοντέρνα. Επιπλέον, η Περσεφόνη δε διστάζει να αυθαδιάσει ακόμη και να τραυματίσει τον Άδη, κάτι που αντικατοπτρίζει μία σύγχρονη αντίληψη για τη θέση της γυναίκας, δεδομένου μάλιστα ότι πρόκειται για θεό. Τέλος, η Περσεφόνη παρουσιάζεται αρκετά δυναμική καθώς φλερτάρει το νεαρό σάτυρο αλλά και φαίνεται να έχει σκεφτεί κάποιο σχέδιο ως προς την επιστροφή στον πάνω κόσμο, γι’ αυτό και συμβάλλει σημαντικά στην αποτροπή του πολέμου μεταξύ των θεών. Ο Άδης απ’ την άλλη μεριά, παρουσιάζεται ως ύπουλος, κακόβουλος και επιδιώκει να αυξήσει την εξουσία του, κάτι που ταιριάζει με την αρνητική εντύπωση που αφήνει η αρχαία ελληνική μυθολογία γι’ αυτό τον θεό.
Όλυμπος
Τη συνολική καινοτόμο αναπαράσταση της μυθολογίας έρχεται να συμπληρώσει η ιδέα της επανάστασης. Ο γιός του Ερμή, και πραγματικός κλέφτης της αστραπής, που έχει προηγουμένως εκφραστεί με περιφρόνηση μιλώντας για τον πατέρα του, τοποθέτησε την αστραπή στην ασπίδα του Πέρσι προκειμένου αυτή να φτάσει στον Άδη και να ξεκινήσει πόλεμος μεταξύ των θεών. Απώτερος στόχος του ήταν η ανατροπή των θεών καθώς είχε την πεποίθηση ότι ήταν η σειρά της δικής του, νεότερης γενιάς, αυτής των ηρώων, να αναλάβει την διακυβέρνηση του κόσμου. Η στάση αυτή του νεαρού ημίθεου έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την ευσέβεια των αρχαίων Ελλήνων αλλά και των ημίθεων απέναντι στους θεούς του Ολύμπου, εισάγοντας ένα στοιχείο πολύ μεταγενέστερο, αυτό της αντίδρασης στα <<καθεστηκότα πράγματα>>.
Μετά από μία αρκετά επικίνδυνη σύγκρουση μεταξύ του Πέρσι και του Λουκ, ο γιος του Ποσειδώνα καταφέρνει να πάρει πίσω την αστραπή, αποδεικνύοντας, σε όποιον αμφιβάλλει, ότι είναι ο γιος του Ποσειδώνα, δαμάζοντας το νερό, και με μεγάλη βιασύνη, καθώς τελειώνει η προθεσμία, την επιστρέφει στον νόμιμο ιδιοκτήτη της.
Ένα θέμα που προκαλεί περιέργεια για το πώς θα επιλέξει ο σκηνοθέτης να το αποδώσει είναι ο Όλυμπος. Τοποθετείται στην κορυφή του Empire State Building, η πρόσβαση στην οποία είναι δυνατή μέσω ενός ταχύτατου ασανσέρ.
Φτάνοντας στον Όλυμπο, ένα δευτερόλεπτο μετά τη λήξη της προθεσμίας, ο Πέρσι και η Άναμπεθ (ο Γκρόβερ έμεινε στον Κάτω Κόσμο καθώς είχαν μόνο τρία μαργαριτάρια και στη θέση του επέστρεψε η μητέρα του Πέρσι), εξηγούν στο Δία τι συνέβη πραγματικά και του επιστρέφουν την αστραπή του. Ο Πέρσι ζητά απ’ το Δία να φέρει πίσω το Γκρόβερ ενώ η Αθηνά συγχαίρει την κόρη της, η οποία σε όλο το έργο διακρίνεται για τις πολεμικές της ικανότητες, όντας άλλωστε κόρη της θεάς της σοφίας αλλά και του πολέμου. Λίγο πριν αποχωρήσουν απ’ τον Όλυμπο, ο Ποσειδώνας εξηγεί στο γιο του ότι ήταν και θα είναι πάντα δίπλα του μέσα απ’ τα όνειρα και τις σκέψεις του.
Στη σκηνή αυτή, παρουσιάζεται ο Όλυμπος σαν μια ολόκληρη πολιτεία πάνω σ’ ένα ψηλό βουνό. Το κυρίως ανάκτορο έχει διαστάσεις που ξεπερνούν κατά πολύ αυτές των θνητών όπως φαίνεται κατά την είσοδο των δύο ηρώων. Ανάλογες διαστάσεις έχουν και οι θεοί, οι οποίοι γύρω από μια κυκλική εστία, ανέμεναν τη λήξη της προθεσμίας. Σ’ αυτή τη σκηνή παρουσιάζονται συνολικά 11 θεοί αλλά τα στοιχεία που δίνονται μας βοηθούν να αντιστοιχήσουμε μόνο το Δία, τον Ερμή και την Αθηνά (τον Ποσειδώνα τον έχουμε ήδη δει). Όλοι είναι ντυμένοι με αρχαιοελληνικά ενδύματα: μακριούς άσπρους χιτώνες και περίτεχνη κόμμωση οι γυναίκες, κάτι σαν πολεμική ενδυμασία οι άντρες ενώ ο Δίας φορά επιπλέον μια άσπρη κάπα.
Τέλος
Η ταινία τελειώνει με την επιστροφή των ηρώων στην κατασκήνωση των ημίθεων , τον Κένταυρο Χείρωνα να συγχαίρει το νεαρό Πέρσι που δεν υπάκουσε στις εντολές του να μη βγει απ’ την κατασκήνωση και την επαναφορά όλων στην καθημερινότητά τους.
Φυσικά δε θα μπορούσε να παραλειφθεί απ’ αυτό το μυθολογικό σύνολο και η αναφορά στον Ηρακλή, που παρόλο που δεν είναι εκτενής, λαμβάνει χώρα στην αρχή της ταινίας. Η τάξη του πρωταγωνιστή επισκέπτεται ένα μουσείο όπου μεταξύ άλλων εκτίθενται και ελληνορωμαϊκά αγάλματα. Εκεί υπάρχει και ένα άγαλμα του Ηρακλή που σκοτώνει ένα λιοντάρι με τα γυμνά του χέρια και παίρνει το τομάρι του για τρόπαιο καθώς, όπως αναφέρει ο Κακριδής, ήταν αδιαπέραστο από σίδερο και το φορούσε για την προστασία του. Ο λόγος για τον πρώτο απ’ τους 12 άθλους του Ηρακλή, να σκοτώσει το λιοντάρι της Νεμέας.
Leave a Reply