Το «Γλυκό πουλί της νιότης» (“Sweet bird of youth”) είναι ένα από τα πιο γνωστά έργα της παγκόσμιας δραματουργίας – συγγραφέας του ο διάσημος θεατρικός συγγραφέας Tennessee Williams (1911-1983). Γράφεται το 1959 και πρωτοπαρουσιάζεται στη σκηνή κατά την ίδια χρονιά σε σκηνοθεσία Elia Kazan και με τους Geraldine Page και Paul Newman στους πρωταγωνιστικούς ρόλους – αυτή θα είναι και η τελευταία συνεργασία του συγγραφέα με τον ελληνο-αμερικανό σκηνοθέτη. Μάλιστα, το 1962 το έργο μεταφέρθηκε και στον κινηματογράφο με τους ίδιους πρωταγωνιστές και πάντοτε σε σκηνοθεσία Kazan. Το θεατρικό αυτό, που θα επακολουθήσει το σχετικά αποτυχημένο «Ορφέας στον Άδη» (“Orpheus Descending”), πραγματεύεται δύο από τα πλέον ‘’αγαπημένα’’ ζητήματα της εργογραφίας του Williams, ζητήματα που προβλημάτιζαν βαθύτατα και τον ίδιο ως το τέλος της ζωής του: την αποτυχία που αφορά τις φιλοδοξίες και τα όνειρα που δεν έμελλε να γίνουν ποτέ πραγματικότητα και τον χρόνο που περνά αμείλικτος και μας αλλάζει…
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Μάριος Πλωρίτης στην μετάφραση του έργου, “Το «Γλυκό πουλί της νιότης» αρχίζει εκεί όπου τελειώνουν τ’άλλα έργα της λυγρής πινακοθήκης του Williams.”
H υπόθεση αφορά μία ξεπεσμένη σταρ του κινηματογράφου, την Αλεξάνδρα Ντελ Λάγκο (άλλοτε και πριγκίπισσα Κοσμονόπολις), η οποία αποτραβήχτηκε από τα φώτα της οθόνης, τη στιγμή που συνειδητοποίησε ότι άρχισε να γερνάει και τον Τσανς Γουέην, έναν νεαρό ζιγκολό με σπουδαία ομορφιά που ωστόσο βρίσκεται στη δύση της. Στην αρχή του έργου, που χωρίζεται σε τρεις θεατρικές πράξεις και πέντε σκηνές, φτάνουν σ’ένα αριστοκρατικό ξενοδοχείο στο Στ. Κλάους, τη γενέτειρα του Τσανς. Σ’ένα γενικότερο κλίμα ρατσισμού, ξεπεσμού και εχθρικής διάθεσης υπάρχει από την μια εκείνη που βρίσκει διέξοδο στο αλκοόλ, τα ηρεμιστικά, τα ναρκωτικά και τους νεαρούς εραστές και από την άλλη αυτός που εξασφαλίζει την επιβίωσή του λειτουργώντας ως παυσίπονο για διάφορες παρηκμασμένες κυρίες κι ελπίζει, κάποτε, να γίνει διάσημος, να ξανακερδίσει την αγαπημένη του, να υλοποιήσει τα όνειρά του…
Οι δύο αυτοί ιδιότυποι χαρακτήρες τυχαίνει να συναντηθούν σε μια εξαιρετικά κρίσιμη καμπή της ζωής τους. Για λίγες στιγμές μόνο προσπαθούν να στηρίξουν ο ένας τον άλλο. Για την Αλεξάνδρα, βέβαια, που παρά τις ανασφάλειές της διαθέτει ταλέντο, ίσως υπάρχει ακόμα ελπίδα. Για τον Τσανς, που πέραν της ματαιοδοξίας του, έχει να αντιμετωπίσει –όχι άδικα- την εχθρότητα των συμπατριωτών του, τα πράγματα δε θα αποδειχτούν τόσο εύκολα…
O Tennessee Williams (πραγμ. όνομα: Thomas Lanier Williams) γεννιέται το 1911 στο Colombus του Mississippi από μητέρα αριστοκρατικής καταγωγής, ενώ ο πατέρας του εργαζόταν ως πλασιέ παπουτσιών. Το 1916 προσβάλλεται από μία σοβαρή ασθένεια που έχει ως αποτέλεσμα να μείνει παράλυτος για τα επόμενα δύο χρόνια της ζωής του. Η οικογένειά του έπαιξε οπωσδήποτε καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη του μετέπειτα συγγραφικού του έργου και ιδιαιτέρως η αδερφή του Ρόουζ, η οποία διαγνώστηκε σε νεαρή ηλικία με σχιζοφρένεια και τον συνέδεε ισχυρό δέσιμο μαζί της. Όσον αφορά τους γονείς του, ο πατέρας του αποκτούσε ολοένα και πιο βάναυση συμπεριφορά και η μητέρα του έπασχε πιθανώς από κάποια νευρική διαταραχή. Το 1929, ο Williams ξεκινά σπουδές δημοσιογραφίας κι εκείνη την περίοδο κερδίζει βραβεία πεζογραφίας, ποίησης και θεατρικού έργου. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1936 αρχίζει σπουδές θεατρολογίας στο πανεπιστήμιο Washington του St. Louis.
Ξεχώρισε το έργο «Λεωφορείον ο Πόθος» που ξεκίνησε να γράφει το 1947 και σημείωσε μεγάλη επιτυχία κερδίζοντας το Βραβείο κριτικών της Νέας Υόρκης, καθώς και το βραβείο Πούλιτζερ.
Θεατρικά ήταν βαθύτατα επηρεασμένος από τους Στρίντμπεργκ και Τσέχωφ.
Αντιμετώπιζε σοβαρό πρόβλημα αλκοολισμού και στις 25 Ιανουαρίου 1983 βρέθηκε νεκρός στο δωμάτιο ενός ξενοδοχείου της Νέας Υόρκης. Κηδεύτηκε στο St. Louis.
Τσανς: Όχι, άκου! Δεν ήξερα ότι υπάρχει ρολόι εδώ μέσα.
Πριγκίπισσα: Υπάρχει πάντα ένα ρολόι σε κάθε χώρο που μένουν άνθρωποι…
Τσανς: Και κάνει τικ-τακ, λίγο πιο ήσυχα από τους χτύπους της καρδιάς, αλλά είναι πάντα δυναμίτης βραδείας αναφλέξεως, μια βαθμιαία έκρηξη, που κάποτε θ’ανατινάξει τον κόσμο μας σε χιλιάδες καρβουνιασμένα κομματάκια… Τον Χρόνο κανένας δεν μπορεί να τον υπερβεί, να τον νικήσει. Προσωρινά το καταφέρνουν μερικοί άγιοι και ήρωες… Αλλά εγώ, ο Τσανς Γουέην; Που έκανα επένδυση σ’αυτό που ο Χρόνος…
Πριγκίπισσα: Ο Χρόνος…
Τσανς: Ο Χρόνος ροκανίζει, όπως ο αρουραίος ροκανίζει το πόδι του όταν πιαστεί στη φάκα, και μετά, με το πόδι φαγωμένο, ο ελεύθερος αρουραίος δεν μπορεί να τρέξει, να διαφύγει, γιατί αιμορραγεί και πεθαίνει…
(Μτφ: Ερρίκος Μπελιές)
Reblogged στις Greek Canadian Literature.